Mijn grote broer Nolan zei altijd dat iedereen een superkracht heeft. Niet iets wat je geleerd hebt, maar iets waar je mee geboren bent. En dat het niet altijd tof is. Sommige mensen hebben een absoluut gehoor of een feilloze intuïtie, anderen krijgen iets zinloos mee, zoals heel lang kunnen staren zonder met hun ogen te knipperen. Maar ongeacht of je er iets aan hebt, iedereen kan ten minste één ding heel goed. De superkracht van Nolan was zoals hij zelf zei: ‘Ik kan zorgen dat ik gelukkig ben.’ Dat bewees hij door meestal luidruchtig plezier te maken met een heleboel vrienden. Maar het kon ook ontregelend zijn. Zoals wanneer hij ‘gelukkig’ was op momenten dat ik wist dat hij dat niet hoorde te zijn. Niet dat hij dan deed alsof. Het was wel een soort van echt, maar niet… authentiek.

Hoe ik bij dit boek kwam

Nog niet zo lang geleden las ik van Eric Lindstrom Wat jij niet ziet, een YA-roman over een blind meisje; ik vond dat toen een enorm goed boek omdat het een heel mooie bijdrage levert aan het diversiteit-aanbod in de YA-wereld. Toen ik dus zag dat er een nieuw boek van hem was verschenen, dit keer over een meisje met een bipolaire stoornis, wist ik meteen dat ik die ook heel graag wilde lezen. Want er is niet alleen nog veel te weinig geschreven over lichamelijke beperkingen als blindheid, ook veel (serieuze) geestelijke gezondheidsproblemen worden nog niet zo vaak besproken in boeken als zou moeten. Terwijl juist boeken voor meer bewustwording en stemgeving kunnen zorgen, en dan zeker YA-boeken.

Waar het over gaat

Mel is zestien en heeft een bipolaire stoornis, wat inhoudt dat haar stemmingen enorm kunnen wisselen en dat ze door die stemmingswisselingen dingen kan doen die helemaal niets voor haar zijn. Sinds haar laatste bipolaire breakdown, vlak na de dood van haar broer, heeft ze haar stoornis angstvallig verborgen gehouden voor iedereen buiten haar familie. Behalve dan haar psycholoog en haar semi-psycholoog dokter Jordan, die ze kent uit het verzorgingstehuis waar ze als vrijwilliger werkt. Mel doet hard haar best om haar stoornis onder controle te houden en het niet te laten opvallen, maar als haar vriendschappen onder spanning komen te staan en ze in het tehuis een wel heel leuke jongen ontmoet, wordt dat steeds moeilijker…

Wat ik ervan vond

Ik zal eerlijk toegeven dat ik aan het begin van het boek nog niet zo kapot was van het verhaal. Bij Wat jij niet ziet zat ik er meteen helemaal in, maar bij Mijn mooiste herinnering eindigt hier duurde het echt even voor ik het doorhad: de familiesamenstelling, Mels vrienden, haar stoornis Haar stemmingen beschrijft ze namelijk aan de hand van dieren en elk hoofdstuk begint met een schets van hoe haar stemming is: in het begin kon ik daar niet echt een peil op trekken, hield ik de verschillende dieren – die symbool staan voor Mels stemming, maar ook voor haar hartslag, haar gedachtentempo en haar gezondheid – niet uit elkaar houden. Dat heeft eigenlijk een dubbel effect: enerzijds duurde het daardoor een tijdje voor ik echt doorhad wat een bipolaire stoornis nou is, maar anderzijds geeft dat ook aan hoe complex en heel erg niet zwart-wit het is.

Ontvouwen

Maar hoe verder het verhaal vordert, hoe meer je gaat begrijpen van wat er eigenlijk allemaal omgaat in Mels hoofd en wat er bij haar speelt. Ik vond vooral haar gesprekken met de psychiater en de dokter in het bejaardentehuis enorm interessant, maar Lindstrom heeft er ook voor gezorgd dat de verschillende personages en plotwendingen de stoornis doen ontvouwen. Want juist door Mels familieomstandigheden en door de dingen die ze onderneemt, merk je wat voor effect de stoornis op haar heeft. Zo ontdek je namelijk dat Mel niet het enige personage is met een stoornis en word je ook aan het denken gezet over wat manie en uitersten van stemmingen zijn en over thema’s als medicatiegebruik, depressie en ontkenning.

Friendship of age

Iets anders wat ik heel sterk vind aan Lindstroms techniek, is hoe veelzijdig zijn verhalen en thema’s zijn. Ook in dit boek weer laat hij zien dat coming-of-age niet alleen te maken heeft met ontluikende liefde en identiteitscrises, maar ook – en júist! – met vriendschap. Het verhaal gaat namelijk niet alleen over Mels worsteling met haar stoornis, maar ook over haar stukgelopen vriendschappen en de vriendschappen die ze nu wanhopig probeert te onderhouden. Het verhaal laat zien hoe belangrijk en waardevol het is om contact te leggen met anderen, om je open te stellen, om te vechten voor de band die je met iemand hebt én om soms mensen los te laten. En het krachtige is dat Mels vriendschap met Zumi, Annie en Connor, maar ook met Holly en Declan de worsteling met haar stoornis ook weer versterkt en vanuit een ander licht laat zien.

Treffend

Het leuke daarvan is dat de focus veel meer ligt op de vriendschap dan op Mels kersverse gevoelens voor haar eerste liefde: oké, die liefde speelt wel, maar op een hele schattige en eenvoudige manier die niet afleidt, maar wel een sterke rol speelt in het verhaal. Een rol die vooral duidelijk wordt in de tweede helft van het boek, wanneer Lindstroms schrijfstijl enorm treffend en anders wordt. Ineens krijg je een haarscherp en heftig beeld van Mels manisch-depressieve episodes en haar labiliteit, vallen alle puzzelstukjes over haar broer en haar vrienden op hun plek en veranderen de toon en koers van het verhaal volledig. Lindstrom sleept je dan echt mee en duwt je met geweld onder in de beangstigende chaos van een bipolaire stoornis en dat is het deel van het verhaal dat je absoluut zal bijblijven.

Conclusie

Mijn mooiste herinnering eindigt hier is een erg goed en knap geschreven boek waarin de goed gekozen thema’s en personagedynamiek ervoor zorgen dat het verhaal je niet meer loslaat. Lindstrom bewijst dat alle verhaalelementen met een reden in het boek zitten, en wanneer de schrijfstijl op erg knappe wijze verandert is er helemaal geen wegleggen meer aan. Even door de eerste hoofdstukken heen komen, dan is het absoluut de moeite waard.

Titel: Mijn mooiste herinnering eindigt hier (A Tragic Kind of Wonderful)
Auteur: Eric Lindstrom | bekend van: Wat jij niet ziet
Vertaald door: Wybrand Scheffer
Uitgeverij: Gottmer
Verschenen: september 2017
Aantal bladzijden: 288
Beschikbaar als: paperback, ebook
Genre: young adult contemporary
ISBN:  9789025767587
| Goodreads | Bol.com | Auteurssite |